کم خونی چیست ؟ چه علائمی دارد ؟ چطور درمان می شود
کم خونی یک وضعیتی است که در آن میزان RBC یا هموگلوبین پایین تر از حد طبیعی می باشد، RBC ها کمکی برای انتقال اکسیژن به تمام قسمت های بدن هستند و هموگلوبین، یک پروتئین غنی از آهن در RBC است که رنگ قرمز را به سلول های خونی می دهد. همچنین کمک می کند تا اکسیژن بماند، با عفونت مبارزه می کند و از بروز خونریزی جلوگیری می کند.کم خونی باعث کم شدن اکسیژن در قسمت های مختلف بدن می شود
علائم و نشانه های کم خونی :
- خستگی
- ضعف
- پوست رنگپریده
- تنگی نفس
- دست ها و پاهای سرد
- سردرد
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- ریزش مو
- ضربان قلب نامنظم
- کاهش استقامت
- دشواری در تمرکز
اجازه دهید نگاهی به علل کم خونی بیندازیم.
هر آنچه باید درباره کم خونی بدانید
دلایل کم خونی :
کاهش RBC یا هموگلوبین می تواند به یکی از سه علت زیر باشد:
بدن شما RBC کافی را تولید نمی کند.
ا RBC ها توسط بدن شما تخریب می شوند.
از دست رفتن خون به علت قاعدگی، آسیب، یا سایر علل خونریزی.
بسته به علت، کم خونی می تواند به انواع زیر تقسیم شود:
انواع کم خونی:
نارسایی کمبود آهن :
کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است ؛ آهن برای انسان ضروری است تا هموگلوبین تولید کند و از دست دادن خون، رژیم غذایی نامناسب و عدم توانایی بدن برای جذب آهن از غذا می تواند منجر به کمبود آهن شود. در نتیجه، بدن شما قادر به تولید هموگلوبین کافی نیست، که منجر به کم خونی می شود.
دلایل و انواع کم خونی
کم خونی آپلاستیک :
این نوع کم خونی زمانی ایجاد می شود که بدن شما گلبول های قرمز (RBC) را به اندازه کافی تولید نمی کند. RBC ها در مغز استخوان هر 120 روز تولید می شوند. هنگامی که مغز استخوان قادر به تولید RBC نیست، تعداد سلول های خون کاهش می یابد و منجر به کم خونی می شود.
کم خونی سلول داسی شکل :
بیماری سلول داسی شکل، یک اختلال جدی در خون است که باعث داسی شدن شکل سلول های خونی می شود. سلول های قرمز خون در این نوع کم خونی داسی شکل یا صاف غیرطبیعی می شوند. RBC ها حاوی هموگلوبین های غیر طبیعی هستند که به عنوان هموگلوبین سلول داسی شکل شناخته می شوند و شکل غیر طبیعی آن را به وجود می آورند. سلولهای داسی شکل چسبنده هستند و می توانند جریان خون را متوقف کنند.
کم خونی همولیتیک:
این نوع کم خونی زمانی ایجاد می شود که گلبول های قرمز قبل از عمر طبیعیشان از بین بروند. مغز استخوان قادر به تولید RBC جدید به اندازه کافی برای تقاضایش نیست.
کم خونیانواع کم خونی
کم خونی کمبود ویتامین:
مانند آهن، ویتامین B12 نیز برای تولید مناسب هموگلوبین مورد نیاز است. اکثر محصولات حیوانی غنی از ویتامین b12هستند. اما اگر شما گیاهخوار هستید، ممکن است کمبود ویتامین B12 داشته باشید. این می تواند باعث عدم تولید کافی هموگلوبین در بدن شما منجر شود و منجر به کم خونی می شود. این نوع از کم خونی نیز به عنوان کم خونی فقر آهن نیز شناخته می شود.
تالاسمی :
تالاسمی یک اختلال ژنتیکی ارثی است که در آن بدن به اندازه کافی سلول های قرمز تولید نمی کند در نتیجه افراد مبتلا به تالاسمی می توانند کم خونی خفیف تا شدید داشته باشند.
کم خونی فانکونی:
کم خونی فانکونی یک اختلال ژنتیکی نادر است که باعث اختلال در عملکرد مغز استخوان می شود. کم خونی فانکونی مانع از تولید RBC توسط مغز استخوان می شود همچنین می تواند باعث ایجاد RBC غیر طبیعی شود که می تواند منجر به سرطان شود و اندام ها و بافت های بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد. کودکانی که کم خونی فانکونی را به ارث می برند، نقایص مادرزادی دارند.
کم خونی فانکونی چیست؟
کم خونی ناشی از خونریزی :
خونریزی بیش از حد در طی قاعدگی یا خونریزی ناشی از آسیب، جراحی، سرطان یا دستگاه ادراری یا اختلال عملکرد دستگاه گوارش می تواند منجر به کم خونی شود پس هنگامی که در شما هر یک از این انواع کم خونی تشخیص داده شد، چه اتفاقی می تواند رخ دهد؟
عوامل خطرناک کم خونی :
- زنان و کودکان بیشتر مستعد ابتلا به کم خونی نسبت به مردان هستند.
- کم خونی در دوران بارداری شایع است اما نباید بدون درمان رها شود.
- عفونت کاندیدا می تواند از جذب ویتامین های B جلوگیری کند و کمبود ویتامین B12 می تواند منجر به کم خونی شود.
- مسائل گوارشی مانند بیماری کرون، زخم، و IBS می تواند باعث کم خونی شود.
- مصرف داروهای مکرر می تواند یک عامل خطرناک برای کم خونی باشد.
- افراد بالای 65 سال می توانند کم خون شوند.
تشخیص کم خونی :
با دیدن علائم، نشانه ها و عوامل خطر کم خونی، ممکن است به این نتیجه برسید که کم خونی دارید اما ممکن است درست نباشد. چطوری می توانید بفهمید که کم خونی دارید با تشخیص درست ؛ در این بخش از سلامت نمناک مراحلی که پزشک شما برای تایید کم خونی انجام می دهد،آورده ایم.
عوامل خطرناک و تشخیص کم خونی
سابقه کم خونی خانوادگی:
از آنجا که چند نوع کم خونی ژنتیکی هستند، ممکن است پزشک شما بخواهد بداند که آیا کسی در خانواده شما کم خونی دارد یا خیر.
معاینه بدنی:
گوش دادن به ضربان قلب برای هر گونه بی نظمی.
گوش دادن به ریه ها برای بررسی اینکه آیا تنفس بد وجود دارد.
لمس شکم خود را برای اندازه گیری طحال و یا کبد.
شمارش کامل خون
تست شمارش خون تستی برای بررسی میزان میزان سطح هموگلوبین و هماتوکریت است. همچنین بررسی WBC، RBC، میزان پلاکت ها و حجم متوسط گویچه ها (mcv).