به قسمت بیرونی هر سازه ای نما گفته می شود. نما یکی از مهمترین اجزاء در ساختمان است.
به طور کلی وجود نما معرف ساختمان بوده و تاثیر بسزایی بر افراد و بازدیدکنندگانی دارد که
برای بار نخست به محوطه ساختمان قدم گذاشته آن را مشاهده می کنندو از این جهت طراحی نما از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.
انسان ها برای حفاظت از خود در برابر خطرات محیطی چون حیوانات وحشی، مهاجمان، تغییرات
آب و هوایی همچون برف و باران، طوفان، سیل و غیره اقدام به ساخت خانه کردند. این خانه های
اولیه کمترین روزن برای ورود و خروج را شامل می شد تا از خطرات احتمالی ذکر شده در امان بمانند.
اما هرچه گذشت متوجه نیازهای جدیدی در خانه های خویش شدند. به عنوان مثال ورود و خروج
هوا به داخل خانه جهت تهویه هوا، سرما و گرما که در فصول مختلف سال اتفاق می افتاد از این رو
نیاز به پوسته جدیدی را در ساختمان های خویش احساس کردند و اهمیت و تاثیر گذاری این پوسته
و در کل طراحی و اجرای نما برای آنها روشن شد.
در طراحی نمای ساختمان دو مورد مهم و اساسی وجود دارد که پرداختن به آن بسیار مهم و حائز
اهمیت می باشد. اول اینکه از آنجایی که نما خارجی ترین پوسته ساختمان به حساب می آید متاثر
از شرایط جوی بوده و برای جلوگیری از آسیب به آن از مصالحی استفاده شود که علاوه بر مقاومت
در برابر این شرایط جوی زیبایی لازم را نیز داشته باشد و دوم شرایط اقلیمی و فرهنگی منطقه ای
که بنا در آن ساخته شده است در نظر گرفته شود. به این ترتیب که بنا باید با ساختمان های اطراف
به لحاظ اقلیم و مسائل فرهنگی هماهنگ بوده و تاثیر سوئی در زیبایی ظاهری محل نداشته باشد.
اصولاً طراحی نما به دو صورت اجرا می شود. طراحی نمای کلاسیک و طراحی نمای مدرن که این
دو نوع نماها با توجه به نوع کاربری به انواع نماهای مسکونی، نمای اداری و نماهای تجاری تقسیم بندی
می شود.با توجه به متریال های استفاده شده در بنا آن را به انواع نماهای سنگی، نمای سیمانی، نمای چوبی،
نمای آجری، نمای شیشه ای ، نمای کامپوزیتی ،گچی، سنگ های مصنوعی، سنگ های تزئینی، فلزی، ورق
آلومینیوم و غیره دسته بندی می کنند.
۶ مورد از اصول طراحی نما
۱-محافظت از نما در مقابل تاثیرات جوی مانند سرما و گرما: هر کدام از مصالح ساختمانی که برای
ساخت نما استفاده می شود دارای ویژگی های مخصوص به خود می باشد و با توجه به این مساله
یک نمای موفق نمایی است که علاوه بر زیبایی در حفظ انرژی نیز موثر باشد و مانع اتلاف انرژی گردد
که این مستلزم استفاده از مصالحی است که ضریب انتقال حرارتی کمتری داشته باشد.
۲-استفاده از نما به عنوان عایق: از آنجایی که یک ساختمان می تواند در جایی شلوغ در مرکز شهر و یا
در حاشیه بزرگراهی که محل عبور خودروها است و یا حتی محوطه کارخانه یا مراکز پر سر و صدای
دیگری واقع شده باشد از این رو نما می تواند به عنوان عایق و پوششی محافظ در برابر صوت عمل نماید.
۳-استفاده از نما به عنوان رابط بین قسمت های داخلی و خارجی بنا: نمای یک بنا همانگونه که محافظی
برای اجزای داخلی یک بنا در برابر محیط بیرونی میباشد باید بتواند ارتباط بین محیط خارج بنا با داخل
را نیز برقرار نماید. به عنوان مثال ورود نور خورشید به داخل ساختمان و همچنین استفاده از مناظر بیرونی بنا از داخل ساختمان.
۴-نما به عنوان یک معرف: طراحی نما می تواند معرف شخصیت مالک و ساکنان ساختمان بوده و حتی
می تواند معرف موقعیت مکانی ملک و همچنین نوع کاربری آن باشد. از طرفی نما را می توان به عنوان
چهره ساختمان تلقی کرد که در مقابل دید عموم قرار دارد. زیبایی نما معرف شخصیت ساختمان و حتی
معرف مهندس معمار و طراح آن می باشد و نشان دهنده هنر و کیفیت کار ایشان می باشد.
۵- نما به عنوان عنصری از نمای مجموعه شهری: با توجه به اینکه نمای ساختمان یکی از نماهای موجود
در شهر می باشد از این رو زشتی و زیبایی آن نیز می تواند بر کل محل تاثیر گذار باشد و در نتیجه
طراحی و اجرای نما از اهمیت بالایی برخوردار می گردد.
۶-نما به عنوان معرف شرایط محیطی: نمای هر ساختمان بسته به محلی که در آن قرار دارد و همچنین
بر اساس شرایط محیطی مانند شرایط آب و هوایی، نزدیکی به گسل یعنی زلزله خیز بودن منطقه، باد و طوفان،
آلودگی هوا و میزان آلاینده های موجود در هوا و همچنین انواع مصالحی که برای آن استفاده شده است
کاملاً متفاوت می باشد. نمای ساختمان منطقه ای گرمسیری با نمای ساختمان در یک منطقه صنعتی کاملاً متفاوت می باشد.