تزریق دارو به بدن یکی دیگر از راههای تجویز دارو به بیماران است و داروهای بسیاری ازاین راه به بدن واردمینمایند.
راههای تزریق :
- وارد کردن دارو به درون پوست intradermal – ID
- تزریق دارو زیر پوست subcutaneous – SC
- تزریق دارو داخل عضله intramuscular – IM
- تزریق دارو داخل ورید intravenous – IV
- تزریق دارو داخل مایع نخاع intradural-cerebro-spinal-fluid – ICSF
وارد کردن دارو از این راه فواید زیادی دارد مزایای زیادی دارد ولی اگر بوسیله شخص
غیر مطلع و غیر مجاز انجام بشود خطرات زیادی متوجه بیمار خواهد بود بنابراین شخصی
که دارو را تزریق می کند باید با وسایل آن یعنی سرنگ و سوزن و طرز استریل کردن آنها
آشنایی کامل داشته ومحلولهای تزریقی و نوع دارو را خوب بشناسد و طوری تزریق کند
که بیمار ناراحت نشود و همچنین عکس العملهای داروها را نیز بداند.
سرنگ ها :
سرنگ وسیلهای برای تزریق مایعات به بدن و کشیدن مایعات مختلف از بدن میباشد سرنگها انواع مختلف دارند
یا از جنس شیشه ای یا پلاستیکی و یا از فلز ساخته شدهاند هر سرنگ شامل بدنه مدرج است که به سر
آن سوزن وصل می شود و یک پیستون دارد که بداخل بدنه می رود. معمولاً سر سرنگها یک اندازه و استاندارد ساخته شده
و بنابر این هر نوع سوزنی به آن وصل می شود پیستون داخل سرنگ براحتی داخل بدنه حرکت می کند و
در هنگام کشیدن پیستون به خارج هوا و مایعات به داخل سرنگ کشیده می شود و چنانچه به
داخل بدنه فشار داده شود هوا و یا مایع خارج می گردد.
سوزن در اندازه های مختلف وجود دارد وشامل یک ساقه و یک دهانه است که دهانه به سرنگ وصل میشود .
نوک سوزن بطور مورب بریده شده که فرو رفتن آن را آسان می کند. هرچه شماره سوزن بیشتر شود
از قطر سوزن کم می شود مثلا سوزن شماره ۲۳نازکتر از سوزن شماره ۲۰ است.
آشنایی با اسکالپ وین یا سوزن پروانه ای :
اسکالپ از سایز کوچک به بزرگ با رنگ بندی زیر تقسیم می گردد :
۱) آبی : برای نوزادان ، کودکان ، افراد بد رگ ۲) مشکی ۳) سبز ۴) سفید ( هر سه برای بالغین )
بعد از آماده کردن و هوا گیری سرم محل تزریق انتخاب بعد از بستن گارو و تمیز کردن محل تزریق با زاویه ۱۵ درجه وارد سیاهرگ میشویم .
“جهت تزریق سرم به مدت کوتاه استفاده می شود”
آشنایی با آنژیوکت :
۱) آبی (۲۲ ) : کودکان ، نوزادان ، بیماران بد رگ
۲) صورتی ( ۲۰ ) : بیماران تحت نظر در بخش
۳) سبز (۱۸ ) : تزریق خون ، اعمال جراحی
۴) طوسی ، نارنجی (۱۶ -۱۴ ) : بیماران بد حال که عروق آنها به عمق عضله فرو رفته است و بیماران بستری در مراقبت های ویژه کار برد دارد.
– جهت انفوزیون یا تزریق سرم و دارو درمانی طولانی مدت کاربرد دارد.
تجویز دارو به وسیله تزریق :
هدف :رساندن داروی تجویز شده از طریق تزریق
وسایل لازم:
۱) داروی تجویز شده به صورت آمپول یا ویال (معمولاً در یخچال یا گنجه دارو یا قفسه داروهای مخدر میباشد.)
۲) کارت دارویی
۳) سینی تزریق دارویی که شامل:
– سوزن و سرنگ استریل (متناسب با حجم دارو :نجوه تزریق ووضعیت بیمار)
– تیغ اره – ظرف تزریق – آب مقطر یا نرمال سالین در صورت لزوم
– ظرف محتوی پنبه الکل ۷۰%یا ماده ضد عفونی کننده دیگر (بتادین) می باشد
۴) پاراوان
طریقه عمل :
۱- برچسب شیشه دارو را به دقت بخوانید و دوباره با کارت دارو مطابقت کنید.
۲- دارو را از نظر تاریخ مصرف کنترل کنید.
۳- دست های خود را به طریق جراحی بشو یید.
۴- سرنگ و سوزن را به طریق استریل آماده کنید.
۵- از ثابت بودن سوزن سر گردن سرنگ مطمن شوید مجددا آن را بر روی
سطح استریل پوشش اولیه سرنگ قرار دهید.
۶ – در صورتی که از ویال استفاده می کنید بطریق ذیل دارو را در سرنگ بکشید.