اساس کار رادیولوژی :
شکل کلی دستگاه های رادیولوژی بسته به اینکه به چه منظوری (تشخیصی یا درمانی) ساخته شده باشند، فرق میکند.
ولی بطور کلی در یک دستگاه رادیولوژی عمومی لامپ تولید کننده اشعه ایکس با بازویی به پایهای که میتواند در
مسیرهای مختلف حرکت کند وصل شده تا بتوان اشعه ایکس را بطور دلخواه در جهات متفاوت متمرکز نمود.
در این دستگاهها گذشته از امکاناتی که برای پرتو درمانی و یا تابش پرتوها برای عکسبرداری ها فراهم شده است، گاهی
وسایلی نیز برای رؤیت همزمان تصویر قسمتی از بدن که مورد تابش اشعه قرار گرفته ، استفاده میشود.
در رادیوگرافی با تنظیم شرایط الکتریکی تابش پرتو رنتگن و قرار دادن فیلمی در مسیر خروج پرتوها و در
عین حال بکار بستن وسایل فرعی برای جمع و جور نمودن تابش میتوان از حالات سلامت و یا مرضی قسمتی
از بدن مدرک مطمئنی برای مطالعه در دست داشت. منظور از عکس یا رادیوگرافی ساده ، عکسی است که بدون
کاربرد یک ماده خارجی به بدن گرفته میشود. در این روش ، تفکیک حدود اعضاء از یکدیگر مشکل خواهد بود.
در رادیوگرافی با مواد کنتراست ، با وارد نمودن مواد خارجی به بدن که نسبت به بافت های نرم تراکم متفاوتی
داشته باشند، رنگ یکنواخت آن قسمت را بهم زده و تمایز رنگها حاصل میشود.
کاربردهای رادیولوژی :
معمولا اولین ارزیابی از بیمار ، رادیولوژی است . مهمترین کاربرد رادیولوژی در موارد زیر خلاصه می شود:
– عکس از ریه که در واقع شناسنامه سلامت فرد است.
– عکس های رنگی با کنتراست از مری ، معده ، کلیه و…
– بررسی های ساده و سریع از شکم ، مری ، معده ، روده ، کلیه ها ، لوزه سوم ،سنگ های کلیه و…
– تشخیص شکستگی ها که از بهترین روشهای تشخیصی است.
– عکس های رنگی با کنتراست
خطرات و نکات ایمنی :
امواج پونیزه شده قدرت نفوذ و تخریب بالایی دارند که تابش مداوم و مکرر آن منجر به تخریب بافتهای سلولی می گردد . بنابراین عایق بندی کامل محل و استفاده از محافظ های سربی برای افراد الزامی است . همچنین با پیشرفت تکنولوژی ، رادیولوژی نیز دچار تحولاتی شد که از آن جمله ظهور رادیولوژی دیجیتال را باید نام برد .
در رادیولوژی دیجیتال مقدار دز دریافتی اشعه و تکرار آن پایین بوده و تصاویر کیفیت بالاتری دارند بنابراین بیماران مدت زمان کمتری در معرض اشعه قرار می گیرند . همچنین تصاویر گرفته شده در رادیولوژی دیجیتال ، قابلیت آرشیو داشته که از تکرار عکسبرداری جلوگیری میکند.