در این فرآیند سطح هورمون تسترون که یکی از اصلیترین هورمونهای مردان
(آندروژنها) است به طور پیوسته کاهش مییابد و مرد علایمی نظیر گرگرفتگی،
افسردگی و تغییرات خلق و خوی را تجربه میکند….
آندروپوز یا یائسگی در مردان یک فرآیند طبی سالمندی و یک موقعیت فیزیکی
شبیه یائسگی در زنان است که در سن ۴۵ سالگی به بعد بروز میکند.
در این فرآیند سطح هورمون تسترون که یکی از اصلیترین هورمونهای مردانه
(آندروژنها) است به طور پیوسته کاهش مییابد و مرد علایمی نظیر گرگرفتگی،
افسردگی و تغییرات خلق و خوی را تجربه میکند.
علاوه بر فرآیند طبیعی سالخوردگی و افزایش سن عواملی نظیر برخی از
بیماریهای قلبی، استفاده طولانی مدت از برخی داروها، افسردگی، چاقی و …. که
بر تولید هورمون تسترون تاثیر دارند، میتوانند آغازکننده زودرس آندروپوز باشند.
مردانی که علائم مرتبط با آندروپوز را تجربه میکنند، در حقیقت با کاهش
هورمون تستسترون در خون خود مواجه میشوند، بنابراین بافتهای بدن که
تحت تأثیر این هورمون قرار میگیرند، در این زمان فعالیتشان رو به کاهش میرود
و ممکن است تغییرات متعدد فیزیکی در آنان بروز پیداکند.
برخی تغییرات فیزیکی مانند تغییرات ذهنی، خستگی و
حتی نوسانات احساسی و خلقی در این زمان بروز پیدا میکند.
اضطراب پنهان
هورمون تستسترون همچنین توان ماهیچهها را بالا میبرد و توده ماهیچهای
را افزایش میدهد، علاوه بر این کیفیت خواب مردان را بهبود میبخشد و
با افزایش انرژیهای ذهنی و بدنی آنها، خلق خوب و احساس مفید بودن
را به ارمغان میآورد.
تستسترون همچنین برای ترکیب پروتئینهای بدن ضروری است و تأثیر بسیاری
بر تولید سلولهای خونی مغز استخوان و شکل استخوانها، همچنین سوخت و
ساز چربی و کربوهیدراتها و رشد غده پروستات دارد. شروع آندروپوز از سن ۳۰ سالگی است.
با گذشت هر دهه هورمون تستسترون و دیگر هورمونهای مردانه ۱۰ درصد کمتر ترشح میشوند.
بنابراین درصد عظیمی از مردان در دوره آندروپوز زندگی با اضطراب پنهانی همواره دستوپنجه نرم
میکنند که خود نیز از حضور یا حتی علت آن بیاطلاع هستند.
تفاوت های یائسگی در مردان و زنان
یائسگی در زنان به دلیل کاهش تولید هورمون استروژن است در حالی که در مردان
به دلیل کاهش تولید هورمون تسترون است.
مردانی که علائم مرتبط با آندروپوز را تجربه میکنند، در حقیقت با کاهش هورمون تستسترون
در خون خود مواجه میشوند
بر خلاف خانمها؛ مردان علایم مشخص نظیر کاهش یا قطع قاعدگی ندارند که ورود آنها را
به این مرحله نشان دهد.
زنان در این دوره باروری خود را به طور کامل از دست میدهند در حالی که مردان هرگز
باروری خود رابه طور کامل در طی آندروپوز از دست نمیدهند.
تولید هورمون کم میشود ولی هرگز قطع نمیگردد گرچه ممکن است از میزان موفقیت باروری
کاسته شود ولی با تولید اسپرم همچنان به فرد اجازه داده میشود فرزندان سالمی را
حتی در دهه ۸۰ زندگی داشتهباشند.
علائم آندروپوز
اصلیترین علامت آندروپوز خستگی و بی حوصلگی است.
افسردگی، خشم، افزایش تحریکپذیری و کاهش فعالیت جنسی از
بارزترین علایم آن است. به طوری که هشتاد درصد مردان دارای مشکل کاهش
تمایلات جنسی دارند. از دیگر علایم میتوان به تغییر در اندامها و کاهش توده ماهیچهای بدن،
گرگرفتگی، کاهش لذت از زندگی، کاهش حافظه و سطح کارآیی، تکرار ادرار بخصوص در شب،
یبوست، کاهش قد، ریزش مو و وجود دردهای استخوانی اشاره کرد.
علائم آندروپوز (یائسگی) در مردان
در برخی از مردان کاهش میزان تستوسترون با افزایش سن علامتی ایجاد نمیکند.
اما در برخی دیگر کاهش میزان تستوسترون باعث این علائم میشود:
تغییرات کارکرد جنسی: شامل کاهش میل جنسی، کاهش نعوظ خودبهخودی مثلا
حین خواب- و ناباروری. بیضهها نیز ممکن است کوچک شوند.
تغییرات الگوی خواب: گاهی کاهش میزان تستوسترون با بیخوابی و سایر اختلالات خواب همراه است.
تغییرات جسمی: تغییرات جسمی گوناگون ممکن است رخ دهند، از جمله افزایش چربی بدن، کاهش
توده و قدرت عضلانی و کاهش تراکم استخوانی. تورم یا حساس شدن پستان (ژنیکوماستی) و
ریختن موها هم ممکن است رخ دهد. ممکن است احساس گرگرفتگی کنید و انرژیتان کمتر از قبل شود.
تغییرات عاطفی: میزان پایین تستوسترون با کاهش انگیزه و اعتماد به نفس همراه است.
ممکن است احساس افسردگی، اشکال در تمرکز یا یادآوری چیزها کنید.
نکته مهم این است که توجه داشته باشید که برخی از این نشانهها و شکایات ناشی از
روند عادی سالمندی است. برخی دیگر از این علائم نیز ممکن است ناشی از
بیماریهای زمینهای گوناگون از عوارض جانبی داروها و مشکلات تیروئید گرفته تا افسردگی و …. باشد.