استفاده از آب برای کنترل حریق ساده ترین و درعین حال موثرترین روشی اطفا حریق است که تمام افراد با آن آشنا می باشند .
لیکن به همان اندازه که استفاده از آب می تواند در خاموش کردن آتش مفید باشد ، استفاده نابجا از آن نیز می تواند
موجب ایجاد مخاطره و گسترش حریق یا خسارت بعدی گردد.
کــف ( فـوم ) :
کف های مورد مصرف دراطفاء حریق که آنواع پروتئینی آن از تخمیر آلایش های دامی غیر خوراکی
نظیر : خون ، دو ، شاخ ، پشم و … وانواع شیمیایی آن از ترکیب برخی مواد شیمیایی خاص تهیه می شود،
در هنگام پاشیده شدن توسط سر لوله کفساز باهوا وآب مخلوط شده وحباب ایجاد می نماید .
فراونی گسترش کف در هنگام استفاده ، می تواند روی حریق را پوشانده ومانع رسیدن اکسیژن وصعود
گازهای ناشی از حریق می گردد . نکته مهم در استفاده از کف ؤ توسعه خوب آن وپخش شدن روی
سطح ماده مشتعل مخصوصاَ مایعات قابل اتعال بدلیل سبکی آنها می شود .
پودرهای شیمیایی :
استفاده از برخی از مواد شیمیایی که معمولاَ دارای بنیان کربنات ، سولفات یا فسفات می باشند ،
یکی از راه های متداول وساده برای خاموش کردن آتش از طریق خفه کردن آن است .
این ترکیبات براحتی برای اطفاء انواع حریق C,B,A بکار می روند . به همین دلیل در استفاده های
عمومی معمولاَ این خاموش کننده ها توصیه می شوند . پودر شیمیایی روی حریق پاشیده شده و
باعث پوشاندن آتش وجلوگیری از رسیدن اکسیژن می گردد. پودرها در حرارت بالای ۶۰ درجه سانتی گراد
پایداری خوبی ندارند و امکان چسبندگی آنها در کپسول زیاد می گردد . ابعاد ذرات پودر بسته به
نوع مواد و شرکت سازنده حدوداَ ۷۵-۱۰۰ میکرن است که هرچه قطر ذرات ریز تر باشد ، موثرتراست .
پودر شیمیایی تحت فشار ازت یا CO2 در سطح قاعده حریق به صورت جارویی پاشیده شده و
در صورتی که افراد آموزش کافی دیده باشد ، براحتی آتش را خاموش اطفا حریق می نمایند.پودر شیمیایی
آنچنان که باید برای حریق دسته A کاربرد ندارد ، چرا که بدلیل نفوذ پذیری در جامدات ، نمی تواند
به عمق آنها ورود واز داخل آنها را خاموش نماید . به همین دلیل می بایست بعد از استفاده از مواد
اطفایی پودری ، باپاشش آب از برگشت شعله پیشگیری کرد . مگراینکه مواد درحال اشتعال پربها باشند
یا استفاده از آب ماهیت آنها را تغییر دهد .
پودر ۱۰۰ درصد خشک :
این پودر برای خاموش کردن حریق فلزات قابل اشتعال مانند :
سدیم ، پتاسیم ، منیزیم ومانند آن بکار می رود وبیشترین مکان مصرف آنها آزمایشگاه ها است .
گـــاز CO2 :
دی اکسید کربن گازی است غیر قابل احتراق ، بی بو ، غیر رسمی وسنگین تر از هوا که
داری چگالی ۵/۱ بوده وهادی الکتریسته نیست . مکانیسم عمل آن هنگام حریق به سه صورت
است : ابتدا با تشکیل یک لایه سنگین مقاوم در مقابل عبور هوا ، آتش را خفه می کند ،
سپس اکسیژن هوای اطراف حریق راکاهش ونهایتاَ آتش را سرد می کند .یکی از خصوصیات
مهم گاز CO2 این است که باعث ایراد خسرت به مواد موجود در محیط حریق نمی شود .
لذا در مواردی که مواد باارزش دچار حریق می شوند ، مناسب تر از آب است .
CO2 برای حریق های الکتریکی والکترونیکی بسیار مناسب است . زیرا تا حدودی بدلیل هدایت برق
وخصوصا حذف مواد خاموش کننده باقیمانده ، باعث اتصالی یا خرابی در قطعات حساس نمی گردد.
لیکن هنگام استفاده ، بدلیل جایگزین شدن با اکسیژن محیط ، می تواند موجب خفگی فرد
اطفاگر وساکنین گردد. همچنین در فضای روباز ودارای تهویه نیز چون نمی تواند جایگزین کامل
اکسیژن محیط شود از قابلیت اطفاء کامل این اطفا حریق ها برخوردار نیست .
کپسول آتش نشانی کد ۳ سیلندر کپسول
سیلندر کپسول ۱-سیلندرجهت بالن بغل انواع کپسول
کپسول آتش نشانی کد ۴ کپسول آب و گاز
کپسول آب و گاز سایز ۱۲ و ۵۰ کیلویی
کپسول آتش نشانی کد ۶ کپسول پودر وگاز چرخدار
کپسول پودر وگاز چرخدار ۱-استاندارد دارد ۲-در دو مدل (تحت فشار )و(بالن بغل) ۳-در سایزهای ۲۵-۵۰-۷۵-
خصوصیات گازکربنیک:
۱. گازکربنیک(CO۲) گازی است غیرقابل احتراق، بی بو، خنثی ، غیرسمی، فاسد
نشدنی و عایق در برابر الکتریسیته می باشد. اطفا حریق
۲. وزن آن سنگین تر از هوا است (وزن مخصوص آن ۵۲۹/۱) و به این علت در صورت پرتاب بر روی
حریق هوای اطراف یا همان اکسیژن خارج و خود جانشین می شود.
۳. به آسانی بوسیله فشار و سرما تبدیل به مایع شده و انبار کردن آن به صورت گازمایع و جامد صورت می گیرد.
۴.در ظروف بسته و زیرفشاری برابر ۵۰ آتمسفر psi 750 و بین درجه حرارتی ۹/۶۹ تا ۸/۸۷ درجه فارنهایت
بصورت مایع و از ۸/۸۷ تا بالاتر حالت میعان را از دست داده به حالت گاز درمی آید این درجه حرارت
را برای گازCO۲، درجه حرارت بحرانی می نامند. زیرا از این درجه بالاتر فشار هر قدر هم زیاد باشد
باز تغییر حالت نداده و به همان صورت گاز باقی می ماند.
۵. گازکربنیک(CO۲) جامد در ۷۹ درجه سانتی گراد به سرعت از حالت جامدی بدون اینکه
به حالت مایع درآید بصورت بخار گاز درمی آید.
۶. یک کیلوگازکربنیک(CO۲) مایع وقتی به صورت گاز در می آید نیم متر مکعب فضا را اشغال می نماید و
انبساط حجمی آن ۱ به ۴۵۰ می باشد.
در مکانهای بسته این گاز به حالت تقلیل درصد اکسیژن هوا حالت سمی پیدا کرده و در صورت تمرکز موجب
بی هوشی و حتی مرگ می گردد بعضی از اشخاص قادرند تا تمرکز ۹ درصد آن را برای چند دقیقه
بدون بی هوشی تحمل نمایند.
خاموش کنندهگازکربنیک(CO۲) بدنه اصلی آن به شکل استوانه ـ فولادی و بدون درز می باشد اطفا حریق که گاز تحت فشار به
شکل مایع در آن نگهداری می شود بدنه باید قادر باشد تا فشار حدود psi 7000 را تحمل نماید.
در صورتیکه فشار داخلی به بیش از ۱۸۰ اتمسفر psi 2700 برسد سوپاپ ایمنی عمل کرده و گاز دستگاه
را تخلیه می نماید.
فشار خاموش کننده برای خارج راندن مایع ازخود گاز CO۲تأمین می شود یعنی دارای فشار درونی است خاموش کننده های
CO۲ قابل کنترل می باشند.