آموزش تزریقات
آموزش تزریقات
برای انجام تزریقات عضلانی فرد باید مهارت و تخصص کافی داشته باشد. آمپول زدن اگر درست انجام نشود میتواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد از هوا گرفتن سرنگ گرفته تا شکستن سوزن در بدن.
آموزش تزریقات
آموزش تزریقات عضلانی به خود و دیگران به صورت تصویری
بسیار مهم است از مهارت فردی که قرار است برایتان آمپول بزند مطمئن شوید. اما گاهی انسان در شرایطی گرفتار میشود که شاید دسترسی به فرد دیگری وجود نداشته باشد. یا موقعیتی پیش بیاید که شما به تزریق آمپول به بیمار بتوانید سلامتی را به او هدیه کنید. پس لازم است این مهارت را بیاموزید.
آموزش تزریقات- آماده شدن
•مطمئن شوید که آمپول باید حتما تزریق شود.
•درست بودن دارو و اندازه سرنگ را چک کنید. همچنین تاریخ انقضای آنها را هم کنترل کنید.
•دستهای خود را با آب ولرم و صابون تمیز بشویید و با دستمال کاغذی (نه حوله) خشک کنید.
•نور اتاق باید کامل باشد. از بیمار بخواهید دراز بکشید و عضلاتش را شل کند.
•دستکش یکبار مصرف بدست کنید. با کمی الکل آنها را استرلیزه کنید.
•پنبه را به الکل آغشته کنید.
آموزش تزریقات- روش صحیح تزریق آمپول
•اگر دارو سرد است آن را گرم کنید.
•سرنگ را از بسته آن خارج کنید.
•آمپول را باز کنید و دارو را داخل سرنگ بکشید. اگر در آمپول چوبپننهای بود و سوزنِ سرنگ بدرستی داخل آن نمیرفت، حتما سوزن را عوض کنید زیرا ممکن است به اندازه کافی تیز و درست نباشد.
•اگر بنا به هر دلیلی نوک سوزن سرنگ را لمس کردید، حتما آن را عوض کنید.
•پس از گذاشتن سوزن جدید روی سرنگ، هوای اضافه آن را خالی کنید.
•یک علامت + روی باسن بیمار تصور کنید. سوزن سرنگ را در مرکز آن باید وارد کنید.
•محل تزریق معمولا قسمت فوقانی خارجی یا ربع فوقانی خارجی باسن در حدود ۵-۸ سانتی متر پایین تر از کرست ایلیاک است.
آموزش تزریقات
•پیش از وارد کردن سوزن، پنبه الکی را در محل موردنظر بمالید.
•سوزن را عمود بر بدن بزنید. یعنی باید حتما زاویه ۹۰ درجه داشته باشد.
•با سرعت بالا، دو سوم سوزن را در عضله وارد کنید. یک سوم سوزن سرنگ باید بیرون بدن بماند.
•به آرامی دارو را به بدن تزریق کنید.
•با یک دست بدن را بگیرید و با دست دیگر سرنگ را وارد کنید. از تکان دادن سرنگ روی بدن خودداری کنید.
•پس از تمام شدن دارو، پنبه الکلی را در کنار سوزن بگذارید. به آرامی سوزن را بیرون بکشید. پنبه را روی محل آمپول فشار دهید.
•همه بخشهای سرنگ را دور بیندازید.
•دستهای خود را بشویید.
آموزش تزریقات
•هرگز از یک سرنگ و از یک سوزن دو بار استفاده نکنید.
•همه وسایل تزریق را با الکل ضدعفونی کنید.
منبع :معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی
و قابل رؤیت بودن ناحیه انتخاب کنید.
در درمانهای طویل مدت(مثل انسولین درمانی) محل تزریق را مرتباً تغییر دهید.
محل تزریق را از نظر وجود توده، حساسیت، ادم و یا هر نوع آسیب دیگر لمس کنید.
به بیمار کمک کنید در وضعیت مناسب قرار گرفته، بر اساس محل تزریق،
بازو، پا، یا شکم خود را شل کند.
محل را با پنبه الکل یا مواد ضد عفونی کننده بدون رنگ تمیز کنید. پنبه
را در مرکز قرار داده سپس بصورت دورانی تا حدود ۵ سانتیمتر اطراف
را ضد عفونی کنید. (حداقل ۳۰ ثانیه جهت خشک شدن محل صبرنمایید).
پنبه را بین دو انگشتان سوم و چهارم دست آزاد قرار دهید.
درپوش را بردارید .
پوست ناحیه را به نرمی بین انگشت شست و سایر انگشتان جمع کنید.
سرنگ را مانند قلم به دست گرفته، سوزن آنرا سریعاً با زاویه ۴۵ تا ۹۰ درجه
(حداکثر ۲ تا ۵ سانتی متر) ، وارد بافت زیر جلد نمایید (در مواقعی که سر سوزن
طول حدود۴، ۶ یا ۸ میلی متر دارد به صورت عمودی توصیه شده است)
پوست را رها کرده، پیستون سرنگ را به آرامی عقب بکشید. در صورت
کشیدن پیستون سرنگ و ورود خون به داخل سرنگ، سوزن را خارج کرده،
دارو را دور بریزید و مجدداً داروی دیگری را به همان نحو آماده کنید.
هنگام تزریق SCهپارین، نباید عمل کشیدن پیستون سرنگ انجام گیرد.
سوزن را در حالیکه پنبه الکل روی ناحیه قرار دارد خارج کنید و پنبه
الکل را با فشار آرام برای چند ثانیه روی ناحیه نگه دارید.
ناحیه تزریق را به آرامی ماساژ دهید (مگر بعد از تزریق هپارین و
انسولین که بایستی در محل تزریق به آرامی فشار دهید، از ماساژ این ناحیه خودداری نمایید).
از تماس مجدد دست به محلی که با الکل ویا مواد ضد عفونی کننده
بی رنگ ضدعفونی شده است خودداری کنید.
سوزن را در جعبه مخصوص دفع اشیاء تیز و برنده ( نیدل باکس) بیندازید .
دستکشها را در آورده ، دستها را بر اساس سیاست و رویه بهداشت دست
شسته و یا از ژل مخصوص استفاده نمایید.
مقدار تجویز دارو، ناحیه تزریق، ساعت و تاریخ آن را ثبت نمایید.
ناحیه را از وجود واکنشهای حساسیتی، درد حاد، سوزش، بی حسی
یا خارش بررسی کنید.
پس از ۱۰ الی ۳۰ دقیقه عوارض جانبی تزریق را در بیمار مورد
بررسی قرار دهید.
در تزریقات مکرر هر تزریق حداقل ۲ سانتی متر از تزریق
قبلی فاصله داشته باشد.
گروه درمانی این سرم، الکترولیت است و ترکیبات آن شامل سدیم
و کلراید و PH محلول ۷ – ۴.۵ میباشد. این سرم برای جایگزینی
مایعات و الکترولیت در صورت کم بودن سدیم به دلیل از دست
رفتن الکترولیتها بکار میرود. در بیمارانی که قادر به مصرف
مایعات و غذا از راه دهان نیستند محلولهای هیپرتونیک به صورت
تزریق وریدی همراه با محلولهای قندی مصرف میشود.
تزریق وریدی این سرم به عنوان حلال بعضی داروها بکار میرود.
نرمال سالین به سرم کلرید سدیم نه دهم درصد گفته میشود.
سرم رینگر لاکتات
گروه درمانی این سرم الکترولیت و جانشین شونده پلاسما است.
این سرم چند الکترولیتی است و شامل سدیم، پتاسیم، کلسیم، کلر
و لاکتات میباشد. رینگر لاکتات یک محلول یونی است که
حجم خون را افزایش داده و تعادل آب و الکترولیتها را برقرار میسازد.
یون لاکتات موجود در این فرآورده که به سرعت به یون بیکربنات
متابولیزه میشود، در تنظیم تعادل اسید – باز دخالت دارد. این سرم
برای جایگزینی مایعات و الکترولیتهای از دست رفته، برقراری
تعادل مجدد آب و الکترولیت بدن به خصوص قبل و پس از جراحی
مصرف میشود.
سرم دکستران
گروه درمانی این سرم به عنوان جانشین شونده پلاسمای خون است.
ترکیبات آن شامل دکستروز یا کلرورسدیم میباشد. افزاینده سریع الاثر
حجم پلاسما، اثر کلوئیدی اسموتیک دارد که مایعات را از فضای بینابینی
به داخل عروق کشیده و باعث افزایش حجم خون میشود. “دکستران ۴۰”
چسبندگی اریتروسیتها را کم کرده و باعث کاهش چگالی خون میشود.
این سرم در درمان کمکی شوک ناشی از خونریزی، سوختگی و جراحی
بکار رفته و مقدار تجویز دارو بستگی به میزان مایعات از دست رفته و
غلظت خون دارد. دکستران در موارد ادم ریوی و در بیماران کلیوی نباید مصرف شود.
سرم ژلاتین تعدیل یافته (هماکسل)
گروه درمانی این سرم، حجیم کننده پلاسما میباشد. این محلول حجیم کننده
پلاسما در موارد شوک ناشی از کاهش حجم خون به علت خونریزی،
سوختگی، التهاب لوزالمعده، از دست رفتن آب و الکترولیتها در اثر استفراغ
و اسهال مداوم، بیماریهای غده فوق کلیوی و کلیهها و اغمای دیابتی مصرف میشود.
این سرم محلول حامل برای انسولین است و مورد منع مصرف کامل این دارو گزارش نشده است.
گروه درمانی این سرم تغذیه تزریقی و ماده کالریزا میباشد. اشکال دارویی
آن به صورت آمینو اسید ۵ درصد و ۱۰ درصد است. ترکیبات آن شامل اسیدهای
آمینه ضروری و غیر ضروری، نیتروژن و الکترولیتها میباشد. موارد مصرف
به صورت زیر میباشد. آنسفالوپاتی کبدی در بیماران مبتلا به سیروز یا هپاتیت،
تغذیه حمایتی، تکمیل و حفظ پروتئین بدن از راه تزریق وریدی برای تامین متابولیسم
طبیعی و در مواردی که جذب معدهای – رودهای مختل باشد. مصرف همزمان اسیدهای
آمینه با تتراسیکلین ممکن اثرات حفظ کننده پروتئینها را کاهش دهد.
سرم کربوهیدراتید
کربوهیدراتها منابع کالری هستند و گروه درمانی این سرم تامین کننده نیاز غذایی میباشد.
در درمان موقتی نارسایی گردش خون و شوک، زمانی که سایر فرآوردههای افزاینده
حجم پلاسما در دسترس نباشد، در ادم مغزی، بیماری کلیوی استفاده میشود.
مواد این سرم به سرعت متابولیزه شده و منبع کالری و مایعات در بیمارانی که قادر
به مصرف کافی آنها از دهان نیستند، میباشد. مصرف این سرم ممکن است منجر
به کاهش ویتامینهای گروه B شود، این سرم در کومای دیابتی منع مصرف دارد.
گروه درمانی این سرم، محلول غذایی برای تغذیه تام وریدی میباشد.
این دارو که از روغن لوبیای سویا یا آفتابگردان تهیه میشود، مخلوطی
از تریگلیسریدهای خنثی و عمدتا اسیدهای چرب است. این فرآوردهها پس
از متابولیزه شده به عنوان منبع انرژی در بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
همچنین افزایش تولید گرما، کاهش کسر تنفسی و افزایش مصرف اکسیژن را
موجب میشود. این دارو در موارد کمبود اسیدهای چرب استفاده میشود.
سرم مانیتول
این دارو در درمان خیز مغزی برای کاهش فشار داخل جمجمه در مواردی که
سایر اقدامات موفقیت آمیز نبودهاند برای کاهش فشار داخل چشم یا برای آماده
کردن بیمار برای جراحی داخل چشم، برای تسریع دفع ادراری مواد سالیسیلات،
باربیتورات و لیتیم و جلوگیری از آسیب کلیوی ناشی از این داروها و برای
اندازهگیری سرعت فیلتراسیون گلومرولی کلیهها استفاده میشود. این دارو اسمولاریته
پلاسمای خون را بالا برده و در نتیجه موجب افزایش جریان آب از بافتها به داخل
مایع میان بافتی میشود. این سرم موجب افزایش دفع ادرار میشود.
فکرتان را به چیز دیگری منحرف کنید. یک بازی، کتاب یا
موزیک با خودتان داشته باشید، چیزی که بتواند حواس شما
را پرت کند و یادتان برود که در اتاق انتظار برای زدن آمپول نشستهاید.
۲- تمرکز کنید و نفسهایی عمیق و آرام بکشید. هوا را کامل به داخل
شکمتان وارد کنید. تنفس عمیق میتواند به ریلکستر شدن شما کمک کند
و تمرکز کردن روی چیزی جز آمپول باعث میشود حواستان از
آن موضوع پرت شود. ۳- عمداً روی یک چیز در آن اتاق تمرکز کنید.
یک تابلو، پوستر یا علامت روی دیوار پیدا کنید و روی آن تمرکز کنید.
به جزئیات آن خوب دقت کنید: اگر روی یک تابلو تمرکز کردهاید،
مثلاً تعداد گلهای موجود در باغ نقاشی شده درون تابلو را بشمارید
یا هر چیز دیگری که در تابلو وجود دارد. به پیامی که در پوستر
تبلیغاتی موجود در اتاق داده شده توجه کنید. درهرحال باید بتوانید
روی چیز دیگری به غیر از آمپول تمرکز کنید. ۴- سرفه کنید.