علت و درمان تیک عصبی در کودکان

مشاوره و روانشناسی کودکان

تیک، عبارت است از انجام دادن حرکت و رفتاری یا ایجاد کردن صدایی به صورت غیر ارادی

 لابد شما هم رفتارهای تکراری یا واکنش های بی دلیل را در آدم های زیادی دور و بر خود

دیده اید. کسی که بدون علت پای خودش را تکان می دهد، فردی که بیش از اندازه پلک

می زند یا شخصی که با فواصل کوتاه بدون اینکه مریضی یا گلودردی داشته باشد، سرفه

می کند. همه این رفتارها یک نام دارند: تیک.این وضعیت گاهی اوقات شامل کودکان نیز

می شود. تحقیقات نشان داده که ۲۴ درصد از کودکان در مراحل مختلف رشد دچار تیک

می شوند. اگر کودک شما نیز رفتارهایی از این دست دارد که احتمال چنین اختلالی را در

او می دهید، با این مطلب همراه باشید.
دکتر روحی، روانپزشک کودک و نوجوان در این مورد توضیح می دهد:

تیک، عبارت است از انجام دادن حرکت و رفتاری یا ایجاد کردن صدایی به صورت غیر ارادی

که به طور ناگهانی از فرد سر می زند و به صورت تکرار شونده و سریع اما فاقد ریتم باشد.

تیک ها حداقل به صورت گذرا در بسیاری از افراد از جمله کودکان دیده می شود و معمولا

استرس ها بروز آن را افزایش، و تمرکز شخص آن را حداقل برای مدت زمان کوتاهی کاهش می دهد. 

انواع تیک را بشناسید!

تیک ها بر اساس عملی که انجام می شود به دو دسته تقسیم می شوند که

هر کدام دارای دو نوع ساده و مرکب هستند؛

صوتی: تیک هایی که با صدا همراه هستند و نمونه های ساده این نوع تیک مانند

سرفه کردن، صاف کردن گلو هستند. از انواع مرکب این تیک می توان به تکرار کلمات،

ناسزا دادن، پژواک گویی و… اشاره کرد.

حرکتی: همراه با رفتار و فعلی هستند مانند پلک زدن، شکلک درآوردن، تنگ کردن

چشم ها، بالا انداختن شانه یا تکان دادن سر. این دسته از تیک ها در کودکان معمول

است. انواع مرکب آن می توان شامل برخی حالات یا حرکات صورت، پریدن، لمس کردن

و مانند آنهاست.  تیک های حرکتی مرکب به طور کلی آهسته تر تکرار می شوند و ممکن

است هدف دارتر از تیک های حرکتی ساده به نظر برسند.
توره چیست؟
اما تیک ها بر اساس ماندگاری و زمانی که در رفتار فرد باقی می مانند نیز به دو دسته گذرا

و مزمن تقسیم می شوند. تیک های گذرا حداقل ۴ هفته دوام می آورند و این به این معنی

است که تکرار رفتاری در مدت زمانی کمتر از این زمان تیک محسوب نمی شود و تیک های

مزمن بیشتر از ۱۲ ماه و به دفعات و طی روزهای سال ادامه می یابد. تیک های مزمن بیشتر

بین سنین ۶ تا ۱۲ سالگی دیده می شود.بگذارید آخرین نوع تیک را نیز برای تان توضیح دهم

و در ادامه به سراغ علل و درمان ها برویم. نوع خاصی از تیک مزمن وجود دارد که در آن فرد

دچار تیک صوتی و حرکتی به صورت همزمان است. این اختلال تورت یا توره نام دارد.

​

 تیک ها بر اساس ماندگاری و زمان به دو دسته گذرا و مزمن تقسیم می شوند

چه علت هایی تیک ها را به وجود می آورند؟
علت تیک می تواند مربوط به سیستم های مغزی (ارگانیک) باشد که جنبه های ارثی

در آن مهم است و می تواند به دلایل روانشناختی (سایکولوژیک) رخ دهد. برای

تشخیص علل و بررسی دقیق این موضوع در مورد تیک های مزمن، لازم است به

روانپزشک کودک مراجعه و با او مشورت کنید.  ولی در هر دو صورت و در همه انواع تیک،

استرس و اضطراب باعث تشدید علائم خواهد شد. نکته قابل توجه در این میان حساسیت

خانواده روی این مساله است که باید بدانند حرکات غیر عادی کودک در اثر تیک ارادی نیست.

چطور درمان می شود؟
تیک های گذرا: این دسته از تیک ها بر حسب علت ایجادشان می توانند به صورت

خود به خودی فروکش کنند یا به سمت اختلال تیک مزمن یا توره پیشرفت کنند. در خصوص

درمان تیک می توان گفت در صورتی که تیک خفیف و گذرا مطرح باشد که اختلالی در

عملکرد فرد ایجاد نمی کند، درمان لازم نیست. تنها به والدین و اطرافیان توصیه می شود

از توجه زیاد به کودک و تیک های او، تذکر دادن مکرر به خاطر تیک، تحقیر و سرزنش کودک به

خاطر آن، جدا خودداری کنند.

تیک مزمن: در موارد تیک مزمن یا تیک گذرای شدید که باعث مشکلاتی برای فرد شده

است، بررسی مغز و اعصاب کودک لازم است و بعد از رد علل مغزی، درمان روانپزشکی

آن انجام می شود.

درمان این اختلال به دو صورت دارویی و روان درمانی انجام می شود. در درمان دارویی

از داروهای آنتی سایکوتیک و ضد اضطراب ها استفاده می شود و درمان روان درمانی

مواردی شامل: رفتار درمانی، آموزش ریلکسیشن (تن آرامی)، آموزش به خانواده (همچون

درک غیر ارادی بودن تیک، تذکر ندادن، توجه نکردن به این رفتار کودک و دوری از تحقیر او)

صورت می گیرد.
اما سوالی که باقی می ماند مربوط به مشکلات شایعی مانند جویدن یا کندن ناخن، کندن

موی سر، جویدن خودکار یا مداد و مانند آنهاست. طبق تعریفی که ارایه کردیم، این رفتارها

با حرکت سریع ناگهانی تکراری والبته غیرارادی همراه نیست، به همین دلیل تیک به حساب

نمی آید. پس چطور باید آنها را تعریف کرد؟ این رفتارها قبلا جزو اختلالات کنترل تکانه تقسیم

بندی می شد ولی براساس آخرین تقسیم بندی اختلالات روانپزشکی در حال حاضر جزو

«اختلالات وسواسی» طبقه بندی می شود که در مطالب بعدی درباره آنها بیشتر صحبت

خواهیم کرد.

چرا کودکان تمایل به جویدن ناخن دارند؟

شروع جویدن ناخن از دوران کودکی بوده تا دوران نوجوانی این روند افزایش می‌یابد.

حتی در برخی افراد تا بزرگسالی ادامه دارد. عدم تمرکز و رفتارهای ناشی از آن

همچنین حس عدم ثبات و مشکلات زندگی فردی در نوجوانان، جویدن ناخن را تشدید

می کند. والدینی که پرستار کودک در منزل گرفته، حتما موارد و علائم جویدن ناخن

کودک و رفتارهایش را با وی چک نمایند.

​

چرا کودکان تمایل به جویدن ناخن دارند؟

علت عادت نادرست ناخن جویدن قابل بررسی می باشد. از دیگر علل آن میتوان به

ریشه های فامیلی و ژنتیکی اشاره کرد. تقلید و تکرار برخی عادات از سایر اعضای

خانواده یا بروز رفتار ژنتیکی مثل جویدن ناخن ناشناخته اما تاثیر گذار است.

همانطور که در بالا ذکرگردید اضطراب، نگرانی و استرس همچنین خلق و خوی نامتمرکز

از عوامل روانشناختی مرتبط با رفتار ناخن جویدن است. کودکان برای مقابله با

این عوامل یا عدم اعتماد بنفس کافی یا حتی گرسنگی، به جویدن ناخن روی می آورند.

جویدن ناخن در کودکان بنظر می رسد رفتاری غیرعادی و خودکار باشد.

محققان بر این اعتقادند که کودکان با عادت ناخن جویدن برخی اختلالات روانپزشکی

یا حداقل یک  مورد از آن را خواهند داشت. همچنین برخی والدین این کودکان نیز یک

مورد بیماری روانپزشکی بخصوص افسردگی را داشتند.

برخی از بیماری های روانی مرتبط با ناخن جویدن کودکان و نوجوانان:

• اختلال کمبود توجه
• بیش فعالی کودک و نوجوان
• اختلال اضطراب جدایی
• اختلال تومور
• اختلال وسواس فکری
• عقب ماندگی ذهنی
• اختلال افسردگی حاد
• اختلال اضطراب عمومی
• اختلال هراس

گزارشات حاکی ازآنند که بیش از یک چهارم کودکان و نوجوانان دچار یکی از این اختلالات

بودند. در ۶۰٪ کودکان مبتلا به ناخن جویدن رفتارهای دیگری مانند لرزش لب، برداشتن

پوست و کشیدن مو، کوبیدن سر هم مشاهده می شود.

​ظ

عوارض جویدن یا خوردن ناخن

اولین مورد از عوارض جویدن یا خوردن ناخن و قابل مشاهده، ظاهر نامناسب انگشتان

و عدم زیبایی ناخن ها و انگشتان است. این بیماری بر کیفیت زندگی افراد چه اجتماعی

و چه سلامت روح و جسم تاثیر می گذارد. این عادت ناخوشایند موجب آسیب های اجتماعی،

تحقیرها، سرکوب های احساسی می گردد.

نکته قابل اهمیت اینکه برخی افراد، علاوه بر جویدن ناخن آن را قورت خواهند داد.

بلعیدن ناخن پیامد هایی داشته: علاوه بر کوتاه شدن پایه ناخن، درد های شدید معده

و یا خونریزی معده، پارونیشیا، عفونت های باکتریایی ثانویه و ویروس هرپس سیمپلکس

از ضایعات تبخال دهانی را در پی دارد.

اثرات فیزیکی دیگر این بیماری مرتبط با دهان و دستگاه گوارش است. ناراحتی های سیستم

گوارشی، مشکلات دهان ودندان، انتقال عفونت ها و باکتری ها را از راه ناخن به دهان، آبسه

شدن و آسیب لثه، ترک هایی در ناخن ها از عوارض عادت ناخوشایند ناخن جویدن می باشد.

چگونگی ترک ناخن جویدن کودکان 

در طول زندگی هر فرد پیش آمده که لحظه ای ناخن بجود. بطور معمول جویدن ناخن از دوران

کودکی آغاز شده و تا نوجوانی و بزرگسالی در صورت عدم ترک ادامه خواهد داشت. برخی از

اختلات روانی، حالات عاطفی و ذهنی که از خستگی، اضطراب، عصبانیت و استرس ناشی

شده، افراد را به جویدن ناخن وامی دارد.

ناخن جویدن در دسته بندی وسواسی – اجباری بوده و از اختلالات رفتاری و احساسی نشأت

میگیرد. مکیدن انگشت شست، انگشت در بینی کردن، جویدن ناخن و … نمونه هایی از

رفتارهاست که شروع آن از دوران کودکی رخ می دهد.

بطور معمول استفاده از ماده بدمزه بر روی ناخن، جریمه و یادآوری کودکان برای توقف و عدم

جویدن ناخن از روش های ترک آن است. ممکن است این روش ها اضطراب فرد را افزایش دهد.

برای ترک جویدن ناخن روش های رفتاری و درمان دارویی نیز وجود دارد.

ترغیب کودک به انجام کارها و بازی ها با دستانش مانند درست کردن پازل، بازی با توپ های

کوچک و مخصوص، ورزش کردن، نواختن موسیقی و … از روش های ترک جویدن ناخن می باشد.

همچنین شما میتوانید از پرستار کودک برای جلوگیری از ناخن جویدن کودک کمک بگیرید.

راهکارهای درمانی ناخن جویدن کودکان

نگران نباشید، جویدن ناخن وضعیت خیلی حادی نیست. این بیمار و در واقع عادت ناخوشایند

به مرور زمان از بین خواهد رفت. در موارد خفیف حتی عواقب و اثرات اجتماعی و جسمانی را نخواهد داشت.

نکته: جویدن ناخن درصورت همراهی با اختلالات دیگر، نیاز به بررسی سابقه پزشکی و مراقبت و درمان دارد.

استفاده از داروی جلوگیری از خوردن ناخن

ترک ناخن خوردن در موارد خفیف با روش های غیر دارویی و درمانهای رفتاری امکان پذیر است.

اما در برخی موارد با وجود اختلالات دیگر از درمان های دارویی نیز استفاده می شود. برای مدیریت

ناخن خوردن، مهار کننده های بازجذب سروتونین، لیتیوم برای غلبه بر عادت مزمن ناخن خوردن کودکان  موثر است.

نکته: کودکان قشر ضعیف و آسیب پذیر و حساس هستند عادات اشتباه و اختلالات آنها می بایست

تحت نظر پزشک و با رعایت جوانب صورت پذیرد. بصورت منظم و پیگیر به ادامه درمان کودکان بپردازید.

انواع پانسمان

پانسمان زخم

پانسمان را قرار دادن پوشش حفاظتی برروی زخم می گویند، که مهمترین شرط آن

استریل بودن پانسمان است هدف از پانسمان زخم تسهیل در بهبودی زخم، پیشگیری

از عفونت، جلوگیری از خونریزی، کمک به فرایند التیام زخم، عایق دما، حفظ رطوبت

زخم و حفاظت زخم از صدمات مکانیکی است. با آرسینه همراه باشید.

انواع پانسمان
پانسمان باز

در این نوع پانسمان پس از شستشوی زخم و استفاده از داروی مناسب روی آن

پوشیده نمی شود. در صحنه حادثه چندان کاربرد ندارد و در درمانگاه ها و مراکز

درمانی به کار گرفته می شود.

پانسمان بسته

در این نوع پانسمان پس از اقدامات ضروری روی آن توسط گاز استریل یا مواد

مشابه پوشانده می شود.

پانسمان‌های جدید شامل

آلژینات، هیدروکلوئید، فوم، هیدروژل و فیلم ترانسپارنت می‌باشد؛ که هر یک

بعلت دارا بودن بعضی از ویژگی‌های یک پانسمان مطلوب مورد توجه می‌باشند.

پانسمان‌ چسبدار یا چسب‌ زخم ‌

برای‌ پوشاندن‌ خراش‌ها و بریدگی‌های‌ کوچک‌ به‌ کار می‌روند.

پانسمان‌ استریل ‌

ازیک‌ لایه‌ پانسمان‌ متصل‌ به‌ یک‌ باند رولی‌ تشکیل‌ وکاملاً در یک‌ پوشش‌

محافظ‌ پیچیده‌ شده‌اند.

پوشش‌ چشمی‌ استریل ‌

برای‌ محافظت‌ از چشم‌ آسیب‌ دیده‌ به‌ کار می‌روند، که گاها به یک باند

برای استحکام بیشتر همراه است.

اهداف پانسمان

کمک به کنترل خونریزی
جذب خون و ترشحات زخم
جلوگیری از آلودگی زخم
حفاظت زخم از میکروبها و صدمات در طول التیام
نگهداری زخم

ابزار مورد نیاز پانسمان

گاز یا تنزیب استریل : پارچه توری مخصوص در اندازه های مختلف می باشد.
پد : لایه هایی از پنبه و گاز و یا پارچه دیگر است که قدرت جذب ترشحات را دارد.
باند و چسب : برای ثابت کردن پانسمان از آن استفاده می شود.
پنس ، قیچی و رسیور
مواد ضد عفونی کننده و تمیز کننده مانند سرم و بتادین

پانسمان زخم چگونه انجام میشود

در مواجهه با هر زخم پوستی اولین اقدام بند آوردن خونریزی از زخم است.

در این مورد بطور مفصل در مقاله “چگونه خونریزی از زخم را متوقف کنیم” بحث شده است.

پس از قطع خونریزی باید روی زخم پوشیده شود تا میکروب ها نتوانند به درون

زخم وارد شوند و پس از آن باید بیمار را به پزشک رساند تا درمان قطعی را انجام دهد.

برای پوشاندن روی زخم از یک پارچه تمیز نخی استفاده میشود. پوشاندن زخم

را پانسمان Dressing میگویند. پارچه های نخی با استانداردهای خاص را که برای

پانسمان زخم بکار میبرند گاز Gauze مینامند. این پارچه ها از نخ پنبه ای تهیه شده

و بافت آن بسیار شل است بطوریکه ساختمان نرم و لطیفی به آن میدهد.

بافت شل آن موجب میشود تا خلل و فرج زیادی داشته باشد تا هم بتواند ترشحات

زخم را به خود جذب کرده و هم اجازه تنفس و تعریق را به پوست اطراف زخم بدهد.

این پارچه ها را چند تا کرده اند تا بعد از تا خوردن به اندازه حدود ده در ده سانتیمتر

برسد.

قبل از مواجهه با هر زخمی اگر امکان دارد باید ابتدا دستان خود را با آب و صابون

شستشو دهیم تا میکروب جدیدی را به داخل زخم وارد نکنیم.

اگر زخم خونریزی واضحی ندارد و عمقی نیست میتوان ابتدا آب تمیز و جاری را از

روی آن عبور داد. این کار موجب میشود تعداد میکروب های درون زخم کاهش یافته

و احتمال عفونت آن کم شود. پوست اطراف زخم را میتوان با آب و صابون تمیز کرد.

باید مواظب بود صابون در داخل زخم نرود مگر اینکه زخم بر اثر گزش یک پستاندار

(مانند سگ) مشکوک به هاری ایجاد شده باشد که در این صورت باید درون زخم

را خوب با آب و صابون بمدت ده دقیقه شستشو داد. در زخم های معمولی اگر

کمی صابون به درون زخم رفت مشکل خاصی ایجاد نشده و با آب شسته میشود.

در صورتی که زخم عمقی باشد ( یعنی چربی زیر پوست دیده شود) و یا زخم

خونریزی زیادی داشته است نباید شسته شود.

اگر اجسام خارجی در درون زخم وجود دارند و میتوان آنها را به راحتی از درون

زخم برداشت این کار را انجام میدهیم. البته اگر احتمال میدهیم با برداشتن

جسم خارجی زخم خونریزی میکند این کار را انجام نمی دهیم.

زخم را دستکاری نمیکنیم چون هم خطر خونریزی وجود دارد و هم احتمال دارد

که با دستکاری ما میکروب های جدیدی به درون زخم وارد شوند.

نیازی به استفاده از محلول های ضد عفونی مانند بتادین یا پمادهای آنتی بیوتیک

در داخل زخم وجود ندارد.

به اندازه کافی گاز یا پارچه تمیز را بر روی زخم قرار میدهیم. هر چه زخم بزرگتر

باشد باید گاز بیشتری بر روی زخم گذاشته شود. سپس باید به وسیله ای گاز ها

را بیحرکت کرد. در صورتی که زخم کوچک باشد میتواند حاشیه های گاز را با چسب

مخصوص به پوست محکم کرد. وقتی زخم بزرگتر است و یا با خونریزی همراه بوده

است گازها را باند به اندام میبندیم.

​

مراحل بانداژ یک زخم

باند یک نوار پارچه ای از جنس گاز است. بستن گازها با باند را بانداژ Bandage میگویند.

برای بانداژ میتوان از باند نخی یا باند کشی استفاده کرد. بانداژ باید به اندازه ای

سفت بسته شود که فشار ملایمی را بر روی گازها وارد کند. بانداژ نباید سفت بسته

شود چون میتواند بر روی عروق و اعصاب اندام فشار وارد کرده و به آنها آسیب برساند.

در صورتی که بانداژ سفت باشد بعد از چند دقیقه قسمتی از اندام که پایینتر از آن

است متورم، کبود یا رنگ پریده میشود. در این صورت باید بانداژ باز شده و مجددا شل تر بسته شود.

پس از اتمام بانداژ باید بیمار را به پزشک رساند تا درمان نهایی به توسط وی انجام شود.

نکات مهم در مورد پانسمان

پانسمان باید استریل یا خیلی تمیز باشد.

پانسمان باید جذب کننده باشد، زیرا اگر عرق پوست نتواند بخار شود پوست اطراف

زخم مرطوب خواهد ماند و محیط مناسبی برای رشد باکتریها بوجود می‌آید که از بهبود

زخم جلوگیری کرده و یا آن ذا به تعویق می‌اندازد.

قبل از پانسمان دست ها را کاملاَ با آب و صابون بشویید و خشک نمایید. در صورت

امکان دست ها را با الکل سفید ضد عفونی کنید.
برای پانسمان از دستکش و ماسک استفاده نمایید.

به هنگام پانسمان از صحبت کردن ، عطسه و سرفه اجتناب نمایید.

در هنگام تمیز کردن زخم باید عمل پاک سازی و ضد عفونی را از مرکز زخم به اطراف با حرکات دورانی انجام داد.

v هرگز در صحنه حادثه زخم را نشویید، چرا که باعث افزایش خطر عفونت و تشدید خونریزی می شود.

قبل از بستن زخم خونریزی باید به طور کامل کنترل شود.

اگر پس از قرار دادن گاز یا پد استریل بر روی زخم ،خونریزی از آن به بیرون نفوذ کرد،هرگز

آن را بر ندارید ، بلکه گاز دیگری بر روی آن قرار دهید.زیرا موجب خونریزی مجدد می شود.

اگر خون‌ به‌ داخل‌ پانسمان‌ دوم‌ هم‌ نشت‌ کرد، هر دو پانسمان‌ را کاملاً بردارید و با گذاشتن‌

یک‌ پانسمان‌ تازه‌ به‌ جای‌ آنها، محل‌ خونریزی‌ را تحت‌ فشار قرار دهید.

پانسمان باید تمام زخم را بپوشاند.

پانسمان‌ را مستقیماً بر روی‌ زخم‌ قرار بدهید؛ هرگز آن‌ را از کنار به‌ روی‌ زخم‌ نکشید.

منبع :مرکز آموزشی و درمانی حضرت ولیعصر(عج)

تزریق داخل عضلانی در کودکان

تزریق داخل عضلانی   

محل تزریق داخل عضلانی  با توجه به سن کودک، میزان توده عضلانی و غلظت و

حجم دارو تعیین می شود. 

نوزادان ممکن است حجم بیشتر از ۰.۵ سی سی را در یک محل تحمل نکنند. در

حالی که کودکان بزرگتر یا خردسالان ممکن است یک سی سی را در هر جایی از

تحمل کنند. با رشد کودک می توان حجم های بیشتر را بکار برد.

دلیل منطقی: در داروهایی که حجم بیشتر دارند از عضله های بزرگ تر(حجیم تر)

استفاده می شود. از تزریق  در مناطقی با رگ های خونی و اعصاب بزرگ اجتناب

شود.

برای کودک شیرخوار عضله وستوس لترالیس مناسب می باشد ، فقط

بخش میانی و جانبی ران واجد شرایط است. یک سال پس از راه رفتن کودک می توان

از عضله سرینی (دورسوگلوتئال) جهت تزریق استفاده کرد. اما چون تکامل این عضله

ضعیف است، انتخاب آنها برای کودکان کمتراز ۵ سال مطلوب نیست.

 محل مناسب برای تزریق عضلانی در کودکان بزرگ تر و نوجوانان همانند بالغین

وستوس لترالیس، دلتوئید، و عضله ونتروگلوتئال می باشد. 

در هنگام تزریق باید فراهم کردن امنیت کودک حائز اهمیت می باشد. برای حفظ و

ثابت نگه داشتن کودک در حین تزریق می توان از محدود کننده ها استفاده کرد. ضمنا

وسایل مورد استفاده بایستی  ایمن، کم خطر باشند. این مسئله ایمنی را برای کودک

و پرستار فراهم می کند (انجمن سلامت و امنیت حرفه ای امریکا ۲۰۰۱).

 مکان های مورد نظر در تزریق عضلانی 

 الف-دلتوئید

  ب-وستوس لترالیس

  ج- دورسوگلوتئال

  د – ونترو گلوتئال

شکل  : عضله پهلویی ران محل مناسب تزریق داخل عضلانی در شیرخواران است.

مهارت  . نحوه تزریق عضلانی 

آمادگی:

 ۱. انتخاب سرنگ با توجه به حجم دارویی که توصیه شده است. سر سوزن باید

به اندازه کافی طویل باشد که به بافت زیر جلدی و داخل عضله نفوذ کند. استفاده

از سر سوزن با طول ۱-۰.۵ اینچ (اندازه ۲۵-۲۱) در شیرخواران و کودکان توصیه

می شود.

۲-۱. انتخاب محل تزریق 

تجهیزات:  * سرنگ حاوی دارو    * الکل برای تمیز کردن     * باند کوچک     *گاز با سوآپ پنبه

روش: به شیوه استریل

۱- پرستار دیگری هنگام تزریق داروی عضلانی جهت نگه داشتن کودک حضور داشته باشد (شکل ۵-۷) .   

دلیل منطقی: احتیاطات حین تزریق سبب به حداقل رساندن آسیب به کودک شده و

باعث می شود که به نحو صحیح و مطمئن انجام شود.

۲- دستکش بپوشید.

    ۳- انتخاب محل: از پنبه الکل به صورت حرکت چرخشی دایره ای محل را تمیز نمائید.

۴- عضله را بین شصت و سایر انگشتان ثابت نگه دارید.

۵- درپوش پلاستیکی سر سوزن را بردارید و سوزن را با زاویه ۹۰ درجه سریع وارد عضله نمائید.

۶- سرنگ را آسپیره کنید (پیستون را به عقب بکشید).

 دلیل منطقی: وقتی که طول سرسوزن بلند است و با زاویه ۹۰ درجه تزریق شود باعث

می شود که سوزن وارد عضله شود، سپس به جهت اطمینان از عدم ورود سوزن به داخل

رگ، پیستون سرنگ را  به عقب  بکشید (سرنگ را آسپیره کنید).

۶- اگر خون آسپیره نشد دارو را تزریق کنید. سپس سر سوزن را از عضله بیرون بکشید و

ناحیه را با یک گاز یا پنبه الکلی ماساژ دهید سپس کودک را در یک وضعیت راحت قرار دهید.

در صورت وجود قطره خون در ناحیه می توان یک گاز کوچک در ناحیه قرار داد  و یا ناحیه را با گاز کوچک  تمیز کرد .

۷- از گذاشتن مجدد سرپوش سرنگ خودداری نمایید و بر اساس استاندارد های حفاظتی

توصیه شده بیمارستان، سوزن را در محفظه های مقاوم در برابر سوراخ شدن قرار دهید. 

شکل ۵-۷: پاها و بازوهای کودک به وسیله پدر و پرستار محدود شود  به نحوی که تزریق

با ایمنی انجام شود.

رشد و تکامل: در  هنگام آماده کردن برای تزریق عضلانی، به سن، سطح رشد و تکامل کودک

توجه شود. کودکان و نوپایان مطمئنا به توضیحات کم و سرپایی نیاز خواهد داشت. اغلب کودکان

پیش دبستانی و سن مدرسه می توانند دلیل تزریق را بفهمند. آنچه که آنها هنگام انجام رویه

تجربه خواهد کرد، توضیح دهید از جمله “من در حال تمیز کردن بازوی شما با الکل هستم. این

باعث خنک شدن پوست می شود اما صدمه نمی زند”. همچنین می توان از انحراف فکری

موقع تزریق کردن استفاده کرد مثلا وقتی من تزریق کردم با هم تا ۱۰ بشماریم، باشه. حالا

یک، دو، سه،…” و در پایان تزریق از کودکان برای رفتارشان تشکر و تعریف  کنیم. مثلا “می دانم

شما ترسیده بودید اما توانستید به ما کمک کنید که تزریق را سریع انجام دهیم.”

تزریق زیر جلدی: محل تزریق زیر جلدی به سن کودک بستگی دارد، معمولا در نوزادان،کودکان

نوپا از قسمت پشتی  فوقانی بازو یا جلویی ران استفاده می شود.

مهارت ۳-۷. طریقه تزریق زیر جلدی

۱. تعیین اندازه سرنگ به حجم و دوز دارویی که تجویز شده بستگی دارد. سر سوزن باید

فقط طول کافی برای سوراخ کردن بافت زیر جلدی داشته باشد که زیر پوست و سطح چربی

بالاتر از عضله وارد شود سر سوزن با طول ۳.۸ تا ۵۸ اینچ (۲۶-۲۵ شماره) برای کودکان و بچه ها توصیه شده است.

۲. محل مناسب انتخاب شود.

لوازم و تجهیزات:   *. سرنگ پر شده با دارو    *. پد گازی یا توپه کتانی    *. باندکشی کوچک       

* الکل برای تمیز کردن     

شیوه : استریل

۱. یک پرستار یا همراه یا والدین، نوزاد را موقع تزریق نگه دارند.

۲. دستکش بپوشید.

۳. محل مناسب را انتخاب کنید و با استفاده از الکل به صورت حرکت چرخشی از مرکز به اطراف

محل را تمیز نمایید 

۴- پوست را بین انگشت شست و اشاره جمع کنید.

۵-در پوش سرنگ را بردارید. سر سوزن را سریع و با یک زاویه ۴۵ درجه وارد پوست نمایید. پوست

را رها کنید و پیستون سرنگ را به طرف عقب بکشید.

دلیل  منطقی: استفاده از زاویه ۴۵ درجه در تزریق زیر جلدی نسبتا از ورود  دارو به داخل

عضله جلوگیری می کند.

۶. دارو را در صورت عدم مشاهده خون در سرنگ تزریق کنید. سپس سوزن را با همان

زاویه ورودی خارج نمایید. ناحیه را با یک پد گازی یا سواپ پنبه (الکلی شده) ماساژ دهید

و کودک را به یک وضعیت راحت قرار دهید. اگر یک قطره خون دیده شد یک باند کوچک

روی ناحیه قرار دهید.

۷. از گذاشتن درپوش سوزن خودداری نمایید و طبق استاندارد محافظتی توصیه شده

سوزن را در ظروف مقاوم  قرار دهید. 

داروی وریدی: اصول تزریق داروی داخل وریدی در کودکان شبیه بزرگسالان است. توصیه های

خاص جهت تزریق داروی داخل وریدی در این قسمت بیان شده است. مسیر داخل

رگ را از نظر بازبودن بررسی نمایید. تعداد زیادی از داروها حلال های ویژه ای دارند.

بعضی از دارو ها فقط با محلول های ویژه مثل نرمال سالین سازگار هستند.  برخی

دیگر از داروها بایستی به آهستگی انفوزیون بشوند. در حالی که بعضی داروها

می توانند سریعا تزریق شوند.

 از استاندارد های تزریق دارویی و دستورالعمل بیمارستان خود در مورد تزریق سریع

کمتر از ۱۰ دقیقه و تزریق متناوب دارو مطلع باشید. از عدم تداخل داروها هنگام

از یک مسیر وریدی  اطمینان حاصل نمایید و در بین تزریق دو دارو مسیر را شستشو دهید. 

توصیه های خاص:  توصیه می شود دارو های داخل وریدی شیرخواران و کودکان  را

در یک محفظه کنترل حجم مثل میکروست، رقیق شده و توسط پمپ الکترونیکی برای

تزریق صحیح و دقیق قرار دهید. در صورت کنترل دقیق جذب و دفع بهتر است برای

انفوزیون دارو از پمپ سرنگی استفاده شود. بایستی  پمپ با توجه به حجم مایع و

میزان انفوزیون تنظیم شود. با استفاده از پمپ می توان از انفوزیون همه دارو به داخل

ورید اطمینان حاصل نمود. از آنجا که مقداری از دارو در بخش انتهایی کاتتر باقی می ماند

بهتر است مسیر را پس از اتمام جریان انفوزیون شستشو داد تا بدین ترتیب همه دارو

به داخل ورید انفوزیون شود.

​

گرفتن رضایت برای درمان

از یک منطر قانونی واخلاقی ،بیماران حق دارند درباره مراقبت های پزشکی و درمان

که به آنها ارائه می شود،تصمیم بگیرند.با این که ممکن است یک بیمار

همانند شما یا من تصمیم نگیرد،ولی حق دارد تا خود تصمیم بگیرد. در

برخی مواردممکن است این تصمیم «بد » باشد،ولی محاکم از مدت ها قبل ،

با به رسمیت شناختن استقلال بیماران ،به آسانی حق تصمیم گیری را به

آنها داده اند،صرف نظر از این که تصمیمشان خوب یا بد باشد. هر گاه ممکن

باشد،مراقبت های پزشکی باید تنها بعد از این که بیمار رضایت داده باشد،

انجام شوند.رضایت با اطلاع قلبی ،مطلوب ترین شیوه ای است که تصمیم

گیری باید براساس آن انجام شود.«با اطلاع قلبی »یعنی بیمار از شرایط جاری

پزشکی وانتخاب های درمانی درک خوبی دارد.« رضایت» نشانه دادن اجازه ای

است که براساس آن ، مداخلات پزشکی انجام می شوند. بدین ترتیب ،رضایت

با اطلاع قلبی بدان معناست که بیمار ،خطرات ومنافع برنامه مراقبتی پیشنهاد

شده را که به شرایط ویژه وی مربوط می باشد وهمچنین عواقبی را که بر هر

یک از انتخاب های بیمار مترتب است ، درک می کند. رضایت ضمنی ،راهکاری

قانونی است که وقتی کابرد دارد که بیمار در یک وضعیت فوری وتهدید کننده

حیات قرار دارد ولی به هر دلیل قادر به بیان تمایلات خود درباره نحوه ارائه مراقبت های

پزشکی اورژانس نیست .برای اطمینان یافتن از این که بیمار از مراقبت های مناسب ،

به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط محروم نمی شود، قانون در این شرایط ،

این گونه فرض می کند که بیمار به احتمال زیاد ، مایل است تا تهدید حیات از وی

بر طرف شده وبه زندگی ادامه دهد.این مفهوم ،پایه ای است که اساس آن تصوری

از رضایت ضمنی به دست می آید.

​

قوانین گود ساماریتان 

قوانین گود ساماریتان  ودیگر قوانین موجود در کشور ،نام خود را از مثل اخلاقی

انجیل عهد جدید گرفته اند. دراین داستان ، فردی دست از مراقبت از فرد دیگری که

بیمار بود، می کشد.از منظر اجتماعی ،این اصطلاح مربوط به دو گروه از مردم است

که باهم روابط دوستانه ای نداشته وبه طور معمول با یکدیگر دوستانه برخورد نمی کردند.

با این که دو گروه با یکدیگر دوستانه برخورد نمی کردند. ولی ساماریتان اقدام 

به مراقبت کرد. برای حفظ روح آن مثل اخلاقی و درمان ، قوانین ومقرارت گودسامار یتان تصویب

شدند تا مسؤ ولیت حقوقی محدودتری مت.جه کسانی شود که بدون سوء نیت ،به

مراقبت از یک بیمار یا فرد آسیب دیده ،با توجه به این که از نظر قانونی ،هیچ «وظیفه ای

برای اقدام » نیز نداشته اند،پرداخته اند. این قوانین بیشتر بر افرادی از جامعه متمرکز است

که مهارت های پزشکی ناچیزی دارند یا فاقد این مهارت ها هستند ویا برای دست اندار

کاران امر پزشکی که باز نشسته شده اند یا «سر خدمت نیستند».افراد عادی ودست

اندارکاران امر پزشکی که سر خدمت نیستند،هیچ وظیفه ای برای اقدام ندارند. این

کار آنها نیست ، حداقل در لحظه ای که با فرد دچار اورژانس پزشکی ، برخورد می کنند.

برای برخورداری از مصونیت حقوقی ناشی از قوانین ومقررات گودساماریتان شخصی که

مراقبت های اورژانسی را انجام می دهد،نباید هیچ وظیفه ای برای اقدام داشته باشدو

نباید هیچ کمکی در انجام مراقبت ها وهیچ امکانی برای انتقال به بیمارستان فراهم باشد.

در رابطه با کیفیت مراقبت های انجام شده ، بسیاری از قوانین و مقررات گودساماریتان از

اصول انسان با تدبیر یا انسان معقول استفاده می کنند،به این معنی که یک انسان با تدبیر

و معقول در صورت مواجهه با شرایط مشابه ،برای بیمار  و درمان چه می کرد. با این حال ،قوانین و

مقررات گود ساماریتان ، در قبال سهل انگاری های عمده ،به افراد مصونیت نمی دهند.